facebook youtube   

Dziedzina funkcji

Dziedzina funkcji to zbiór wszystkich liczb, które możemy podstawić do wzoru funkcji. Dziedzinę możemy obliczyć ze wzoru a także odczytać z wykresu.

 

Wyznaczanie dziedziny możemy podzielić na kilka przypadków.

A. Brak niewiadomej w mianowniku lub pod pierwiastkiem.

W takim przypadku dziedziną będzie zbiór liczb rzeczywistych, gdyż pod niewiadomą możemy podstawić dowolną liczbę i otrzymamy sensowny wynik.

 

B. Niewiadoma znajduje się w mianowniku.

Pamiętajcie, że nie wolno dzielić przez 0, więc to co jest w mianowniku musi być od 0 różne.

W takim przypadku przyrównujemy mianownik (mianowniki) do 0 i otrzymujemy liczby, które wyrzucamy z dziedziny.

Przykład 1

Wyznacz dziedzinę funkcji.

 

 D : x R \ { 0 }

Przykład 2

Wyznacz dziedzinę funkcji.

 

 D : x R \ { -2 }

Przykład 3

Wyznacz dziedzinę funkcji

 

 

 

 D : x R \ {-3, -2 }

C. Niewiadoma znajduje się pod pierwiastkiem.

W tym przypadku pod pierwiastkiem musi znajdować się liczba nieujemna (czyli większa bądź równa 0).

 

 

Przykład 4

Wyznacz dziedzinę funkcji.

Przykład 5

Wyznacz dziedzinę funkcji.

 

Przykład 6

Wyznacz dziedzinę funkcji.

 

Przykład 7

Wyznacz dziedzinę funkcji.

Przykład 8

Wyznacz dziedzinę funkcji.

                                                             

Dziedziną jest zbiór pusty (brak części wspólnej).                         

 

 

Określając dziedziny innych funkcji (gdy w ich wzorach pojawia się logarytm, tangens, cotangens kąta) korzystamy z definicji tych pojęć. Tego typu funkcjami zajmiemy się w późniejszych działach.

 

 

2. Odczytywanie dziedziny funkcji z wykresu

Dziedzinę odczytujemy zawsze po osi OX (poziomej).

Szukamy najdalej położonego punktu (należącego do funkcji) po lewej i po prawej stronie.

 

Przykład 9

     

D: x R lub D: x (-;)

 

Przykład 10

D: x <-3, )

 

Przykład 11

D: x (-; 4>

 

Przykład 12

D: x <-4;2)

 

Przykład 13

           

D: x (-;)

        

 

Przykład 14

D: x <-7; 5>