facebook youtube   

Ułamki właściwe, niewłaściwe, liczby mieszane

Ułamki, w których licznik jest mniejszy do mianownika nazywamy ułamkami właściwymi. Każdy ułamek właściwy jest mniejszy do 1.

Przykłady ułamków właściwych

Ułamki, w których licznik jest większy od mianownika nazywamy ułamkami niewłaściwymi.

Każdy ułamek niewłaściwy jest większy lub równy 1.

 

Przykłady ułamków niewłaściwych

 

Bardzo często spotykamy się z pojęciem liczby mieszanej. Jest to liczba złożona z całości i części ułamkowej.

 

Każdą liczbę mieszaną możemy zamienić na ułamek niewłaściwy.

Aby to zrobić korzystamy ze wzoru:

 

 

 

Przykład 1

Zamień liczbę mieszaną na ułamek niewłaściwy.

 

 

 

 

 

Pamiętajcie o tym, że również każdą liczbę całkowitą można zapisać w postaci ułamka niewłaściwego.

Zwróćcie uwagę, że w każdym przypadku, gdy licznik podzielimy przez mianownik to otrzymamy liczbę 2.

 

 

Na tej zasadzie możecie zapisać inne liczby.

 

 

Jeżeli ułamek niewłaściwy zamieniamy na ułamek właściwy to znaczy, że wyłączamy całości.

 

Spójrzcie na ułamek .

Aby wyłączyć całości należy zastanowić się ile razy mianownik „mieści się” w liczniku.

                          

                          

                           

                        

(to już za dużo)

Zatem wiemy, że liczba 3 maksymalnie mieści się w 14 cztery razy.

Zatem ułamek możemy zapisać jako .

 

Przykład 2

Wyłącz całości z ułamków.