Zależność między dwiema dodatnimi wielkościami x oraz y daną wzorem 
(a > 0, a to stała) nazywamy proporcjonalnością odwrotną.
Liczbę a nazywamy współczynnikiem proporcjonalności.
Krócej mówiąc z proporcjonalnością odwrotną mamy do czynienia wtedy, gdy jedna wielkość rośnie a druga maleje.
Przykładem proporcjonalności odwrotnej będzie prędkość i czas podróży.
Jeżeli zwiększymy prędkość trzy razy to czas podróży skróci się trzy razy. Czas będzie malał a prędkość rosła.
Przykład 1
Sprawdź czy wielkości są odwrotnie proporcjonalne.
Rozwiązanie
Sprawdzam czy iloczyn x · y będzie taki sam.
dla x = - 2 oraz y = 
x · y = - 2 · = - 1
dla x = oraz y = - 2
x · y = · (- 2) = - 1
dla x = 1 oraz y = - 1
x · y = 1 · (- 1) = - 1
dla x = 2 oraz y = -
x · y = 2 · (- ) = - 1
W każdy przypadku otrzymaliśmy ten sam wynik (- 1), więc te wielkości są odwrotnie proporcjonalne.
Przykład 2
Sprawdź czy wielkości są odwrotnie proporcjonalne.
Rozwiązanie
Sprawdzam czy iloczyn x · y będzie taki sam.
dla x = - 2 oraz y = 4
x · y = (- 2) · 4 = - 8
dla x = 1 oraz y = - 8
x · y =1 · (- 8) = - 8
dla x = 2 oraz y = 3
x · y = 2 · 3 = 6
Otrzymaliśmy różne wyniki, więc te wielkości nie są odwrotnie proporcjonalne.